Wsparcie społeczne a satysfakcja z życia studentów z niepełnosprawnością
Abstrakt
Studiowanie osób z niepełnosprawnością staje się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym na polskich uczelniach wyższych. Obok podejmowanych przez uczelnie działań pod kątem dostosowania procesu dydaktycznego ważne jest także poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o predyktory satysfakcji życiowej studentów z niepełnosprawnością. Zamierzeniem niniejszego artykułu jest określenie charakteru związku pomiędzy satysfakcją życiową studentów z niepełnosprawnością a otrzymy wanym wsparciem społecznym. Artykuł przedstawia wyniki badań przeprowadzo nych na grupie 101 studentów z niepełnosprawnością, studiujących w różnych ośrodkach akademickich w Polsce. Przeprowadzona analiza korelacyjna wykazała istotne pozytywne związki między otrzymywanym wsparciem społecznym a satysfakcją z życia badanych. Analiza empiryczna pokazuje, że dla studentów z niepełnosprawnością ważne jest wsparcie społeczne otrzymywane od nauczycieli akademickich i kolegów z uczelni, którzy wspierają ich w wypełnianiu obowiązków wynikających z roli społecznej. Znaczenie kontaktów społecznych dla studentów z niepełnosprawnością potwierdzają także uchwycone zależności pomiędzy satysfakcją z życia a wsparciem otrzymywanym od osób z najbliższego otoczenia badanych: krewnych, kolegów z osiedla, a także sąsiadów.
Pobrania
Bibliografia
osób niepełnosprawnych, Wyd. UMCS, Lublin.
Byra S., Parchomiuk M., 2010, Psychospołeczne przystosowanie studentów
z niepełnosprawnością, w: Byra S., Parchomiuk M. (red.), Student
niepełnosprawny. Wybrane konteksty, Wyd. UMCS, Lublin.
Byra S., 2010, Percepcja wsparcia i osoby wspierającej studentów niepełnosprawnych, w: Byra S., Parchomiuk M. (red.), Student niepełnosprawny. Wybrane konteksty, Wyd. UMCS, Lublin.
Byra S., 2013, Wsparcie otrzymywane i spostrzegane przez osoby z uszkodzeniem rdzenia kręgowego – rola zasobów osobistych, w: SidorPiekarska B. (red.), Kompetentne wspieranie osób z niepełnosprawnością, Wyd. KUL, Lublin.
Chodkowska M., Kaznowski Z., 2006, Szanse i zagrożenia edukacji integracyjnej w kontekście jakości życia osób z ograniczeniami sprawności
(na podstawie opinii nauczycieli różnych typów szkół), w: Palak Z.
(red.), Jakość życia osób niepełnosprawnych i nieprzystosowanych
społecznie, Wyd. UMCS, Lublin.
Cierpiałowska T., 2009, Studenci z niepełnosprawnością. Problemy funkcjonowania edukacyjnego i psychospołecznego, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków.
Czapiński J., 1992, Psychologia szczęścia. Przegląd badań i zarys teorii cebulowej, Akademos, Warszawa
Czechowska-Bieluga M., 2012, Poczucie jakości życia studentów pracy socjalnej i kierunków ekonomicznych. Analiza porównawcza, Akapit,
Toruń.
Derbis R., 2000, Szczęście w życiu biednych i bogatych, w: Derbis R.
(red.), Jakość rozwoju a jakość życia, Zakład Psychologii WSP,
Częstochowa.
Dykcik W., 2013, Złożone uwarunkowania, realia, perspektywy zwiększania dostępności i pozytywnej oceny jakości studiów wyższych osób
z niepełnosprawnością (przegląd literatury i syntetyczne refleksje),
w: Tylewska-Nowak B., Dykcik W. (red.), Student z niepełnosprawnością w szkole wyższej, Wyd. UAM, Poznań.
Dryżałowska G., Żuraw H., 2006, Szanse i bariery zatrudnienia niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych, w: Ochonczenko H.,
Paszkowicz M.A. (red.), Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, t. 2. Impuls,
Kraków.
Garbat M., 2011, Młodzież z niepełnosprawnością w kształceniu akademickim, w: Ochonczenko H., Czerwińska M., Garbat M. (red.),
Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo UZ, Zielona Góra.
Glińska J., Cezak E., Lewandowska M., Brosowska B., 2014, Wsparcie
społeczne a satysfakcja z życia osób z chorobą niedokrwienną serca,
„Problemy Pielęgniarstwa”, nr 22.
Hajduk B., 1993, Profesjonalizacja studentów: dynamika zjawiska, Wydawnictwo WSP im. T. Kotarbińskiego, Zielona Góra.
Jaskot K., 2002, Funkcje szkoły wyższej jako instytucji edukacyjnej. Edukacyjne dyskursy, w: http: ip.univ.szczecin.pl [dostęp: 5.05.2012].
Juczyński Z., 2001, Narzędzie pomiaru w promocji i psychologii zdrowia,
Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa.
Kowaluk M., Bieganowska A., 2010, Edukacja akademicka osób niepełnosprawnych, w: Byra S., Parchomiuk M. (red.), Student niepełnosprawny. Wybrane konteksty, Wyd. UMCS, Lublin
Kazanowski Z., 2010, Postawy studentów wobec osób niepełnosprawnych –
przegląd badań, w: Byra S., Parchomiuk M. (red.), Student niepełnosprawny. Wybrane konteksty, Wyd. UMCS, Lublin.
Kirenko J., 2006, Jakość życia w niepełnosprawności, w: Palak Z. (red.),
Jakość życia osób niepełnosprawnych i nieprzystosowanych społecznie, Wyd. UMCS, Lublin.
Kmiecik-Baran K., 1995, Skala wsparcia społecznego. Teoria i właściwości
psychometryczne, „Przegląd Psychologiczny”, nr 38.
Kowalik S., 2003, Dorosłość osób niepełnosprawnych w świetle koncepcji
sfery utraconego rozwoju, w: Rzedzicka K., Kobylańska A. (red.),
Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczach
pedagogiki specjalnej, Impuls, Kraków.
Kirenko J., 2002, Wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością, Wyższa
Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania, Ryki.
Krause A., 2007, Ryzyko osłabienia wsparcia społecznego jako podstawowy
dylemat współczesnej rehabilitacji, w: Palak Z., Bartkowicz Z.
(red.), Wsparcie społeczne w rehabilitacji i resocjalizacji, Wyd.
UMCS, Lublin.
Lipińska-Lokś J., 2011, Osoba z niepełnosprawnością w roli studenta –
możliwości i ograniczenia (przegląd zagadnień), w: Ochonczenko
H., Czerwińska M., Garbat M. (red.), Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo UZ,
Zielona Góra.
Mianowska E., 2014, Odroczona dorosłość – studia: czas nauki, pracy czy
rozrywki?, w: Derbis R., Baka Ł. (red.), Oblicza jakości życia, Wydawnictwo im. S. Podobińskiego Akademii im. J. Długosza,
Częstochowa.
Parchomiuk M., 2010, Radzenie sobie z problemami przez studentów niepełnosprawnych, w: Byra S., Parchomiuk M. (red.), Student niepełnosprawny. Wybrane konteksty, Wyd. UMCS, Lublin.
Rzedzicka K.D., 2002, Studiowanie osób z niepełnosprawnością w szkołach
wyższych – oczywistość czy społeczny dylemat, w: Chodkowska M.
(red.), Wielowymiarowość integracji w teorii i praktyce edukacyjnej,
Wyd. UMCS, Lublin.