Początki działalności radia RMF FM w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.34739/tem.2024.02.05Słowa kluczowe:
RMF, FUN, radio, KFKS, TyczyńskiAbstrakt
W 2024 roku mija 25 lat od demokratycznych przemian, które miały miejsce w Polsce. Jedną z konsekwencji
transformacji ustrojowej 1989 roku było powstanie mediów niezależnych od władz państwowych. Wyłonił się rynek nie tylko wolnych gazet i czasopism, ale również mediów elektronicznych. W pierwszej kolejności powstawały prywatne rozgłośnie radiowe. Pierwszą stacją radiową, która złamała monopol Polskiego Radia było Radio Małopolska FUN – późniejsze RMF. Niniejszy artykuł przedstawia uwarunkowania polityczne, gospodarcze i społecznie okresu „rodzenia się” niezależnej, prywatnej radiofonii i całego systemu medialnego w Polsce. Autor skupia się na otoczeniu prawnym, któ re początkowo uniemożliwiało powstawanie tego segmentu. Opisuje działania twórców radia RMF podejmowane w celu przełamania biurokratycznych ograniczeń , w tym wykorzystywanie luk prawnych i często sprzecznych interpretacji, forteli, któ re doprowadziły do powstania radia. Drugim aspektem jest budowanie zespołu redakcyjnego i programu. Do tworzenia oferty wykorzystywano badania rynku, a później słuchalności, co było na tamtym etapie zupełnym novum. Przenoszono do polskiej rzeczywistości doświadczenia radiofonii zagranicznej, głównie francuskiej. Niniejszy artykuł pokazuje realia rodzącego się rynku radiofonii w Polsce z perspektywy pierwszej niezależnej od władz, komercyjnej stacji Radia Małopolska FUN – RMF.
Pobrania
Bibliografia
Akty prawne
Ustawa z dnia 11 kwietnia 1990 r. o uchyleniu ustawy o kontroli publikacji i widowisk, zniesieniu organów tej kontroli oraz o zmianie ustawy – Prawo prasowe, Dz.U. 1990 nr 29 poz. 173.
Ustawa z dnia 2 grudnia 1960 r. o Komitecie do Spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”, Dz.U. 1960 nr 54 poz. 307.
Ustawa z dnia 23 listopada 1990 r. o łączności., Dz.U. 1990 nr 86 poz. 504.
Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. 1989 nr 75 poz. 444.
Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, Dz.U. 1993 nr 7 poz. 34.
Dokumenty
Akt notarialny Rep. Nr A II 6833/89, źródło: archiwum RMF, w zbiorach autora.
Dokument Ministerstwo Łączności, Biuro ds. Gospodarki Częstotliwościowej, Sygn.TŁC-5323/17/90 z dnia 11.01.1990, źródło: archiwum RMF.
Postanowienie, sygn. Akt INS Rej. F 215/89, źródło: archiwum RMF.
Literatura
Beliczyński J., Rozwój organizacji Radio Muzyka Fakty Spółka z.o.o. Studium przypadku, Kraków 2010.
Dobek-Ostrowska B., Przemiana systemu medialnego w Polsce po 1989 roku, [w:] Współczesne systemy komunikowania, red. Dobek-Ostrowska B., Wrocław 1997.
Habielski R., Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2009.
Hallin D.C., Mancini P., Systemy medialne. Trzy modele mediów i polityki w ujęciu porównawczym, Kraków 2004.
Jędrzejewski S., Radio renesans od monopolu do konkurencji, Warszawa 1997.
Łukasik-Turecka A., Zmiana usytuowania radia w komunikowaniu politycznym, Lublin 2018.
Mielczarek T., Monopol pluralizm koncentracja, Środki komunikowania masowego w Polsce w latach 1989-2006, Warszawa 2007.
M.K., Bezstronni więc niezależni, „Tygodnik społeczno-zawodowy pracowników łączności Łączność”, 22 kwietnia 1990 roku, s. 1., źródło: archiwum RMF.
Na razie – muzyka młodzieżowa, „Dziennik Polski”,15 stycznia 1990.
PAP, Przez całą dobę Radio Małopolska – prosto z Paryża, „Życie Warszawy”.
Pokorna-Ignatowicz K., Od leninowskiej koncepcji prasy do wolnych mediów. Koncepcja „nowego ładu informacyjnego” w „Porozumieniach Okrągłego Stołu”, [w:] Polski system medialny 1989–2011, red. K. Pokorna-Ignatowicz, Kraków 2013.
Pokorna-Ignatowicz K., Polska droga do „wolnych mediów”. Koncepcja „nowego ładu informacyjnego” i jej realizacja, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Politologica XV” 2015, nr 194.
Przełomiec M., Nocny program z Paryża, „Tygodnik Solidarność Małopolska” 1990, nr 4 (9), 28 stycznia.
Źródła internetowe
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Aleksandra+Zieleniewska
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Edward+Miszczak
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=El%C5%BCbieta+Go%C5%82%C4%85b
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Ewa+Stykowska
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Gra%C5%BCyna+Bekier
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=1990
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Marcin+Wrona
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Stanis%C5%82aw+Sm%C3%B3%C5%82ka
https://30lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Stanis%C5%82aw%20Tyczy%C5%84ski
https://www.rmf.fm/ludzie/tadeusz-soltys
https://www.polskieradio.pl/220/4078/Artykul/1298648,krakow
Dokumenty niepublikowane
Bajka Z., Publiczność radiowa Krakowa, odbiór Radia FUN, oczekiwania wobec Radia Małopolska Fun (raport opracowany na podstawie reprezentatywnych badań ankietowych zrealizowanych w Krakowie w czerwcu 1990 na zlecenie KFKS, Kraków 1990).
Sieć KFKS, Krakowska Fundacja Komunikacji Społecznej, marzec 1991, źródło: archiwum RMF.
Sprawozdanie z działalności KFKS za rok 1990, źródło: archiwum RMF.
Sprawozdanie z działalności KFKS za rok 1991, źródło: Archiwum RMF, w zbiorach autora.
Statut Krakowskiej Fundacji Komunikacji Społecznej „TV i R” w Krakowie, źródło: archiwum RMF, w zasobach autora.
Transkrypcja archiwalnego nagrania Macieja Wójcika, źródło: archiwum RMF.
Transkrypcja archiwalnego nagrania Zbigniewa Bajki, źródło: archiwum RMF, w zbiorach autora.
Transkrypcja nagrania archiwalnego Wojciecha Padjasa, źródło: archiwum RMF w zasobach autora.
Transkrypcja nagrania archiwalnego Zbigniewa Bajki, źródło: archiwum RMF.
Transkrypcja nagrania wideo Ewy Stykowskiej, źródło archiwum RMF.
Transkrypcja wypowiedzi Edwarda Miszczaka, źródło archiwum RMF.
Transkrypcja wypowiedzi Elżbiety Gołąb z okazji 20-lecia RMF, źródło archiwum RMF.
Transkrypcja wypowiedzi Grażyny Bekier, źródło: archiwum RMF.
Transkrypcja wypowiedzi Tadeusza Sołtysa, źródło: archiwum RMF.
Załącznik do wniosku koncesyjnego, Ad. 14, Program promocji, TOM 1, rok 1993, źródło: archiwum RMF.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 authors
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.