Mniejszości narodowe i ich ochrona w prawie międzynarodowym w XX w. Kwestie definicyjne na przykładzie Polaków i Węgrów na Ukrainie

Abstract

Problematyka mniejszości narodowych analizowana jest już od wielu lat. Pomimo uwzględniania różnorodnych podejść nie wypracowano jednak dotychczas jednolitej, powszechnie obowiązującej definicji. Występuje bowiem szereg czynników, które skłaniają ustawodawców do ochrony określonych cech danych grup społecznych. W artykule przeanalizowano czynniki umożliwające uzyskanie kompleksowego obrazu tego, co oznacza status mniejszości, ochrona mniejszości, a także zakres rozwoju ich praw w XX w. Współczesny kształt międzynarodowego prawa ochrony mniejszości ukształtował się po I wojnie światowej. W wyniku powstania nowych państw, przesunięcia granic zaistniało szereg nowych mniejszości. Dlatego też nieuniknione było uporządkowanie ich sytuacji w ramach uregulowań międzynarodowych. Niewątpliwie doświadczenie I wojny światowej zmieniło stosunek do mniejszości. Po II wojnie światowej dokonana została swoista ewolucja tego podejścia. Akcenty przesunięte zostały z praw zbiorowych na prawa jednostki i prawa człowieka, a prawa mniejszości znalazły się na dalszym planie. Problem ten został omówiony na przykładzie sytuacji w Europie Środkowo-Wschodniej, przede wszystkim mniejszości polskiej i węgierskiej mieszkających na Ukrainie.