Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna żołnierza i funkcjonariusza w świetle zasady ne bis in idem

Abstrakt

Pojawienie się w systemie prawa wojskowych przepisów dyscyplinarnych, wprowadza-jących kategorię tzw. czynu stykowego (tj. czynu, który jest wojskowym przewinieniem dyscyplinar-nym realizującym jednocześnie znamiona czynu zabronionego, penalizowanego w innej ustawie, np. w ustawie z 06.06.1997 r., Kodeks karny ) uruchomiło szereg pytań o wzajemną relację zachodzącą między posiadającą represyjny charakter odpowiedzialnością karną, a quasi-represyjną wojskową od-powiedzialnością dyscyplinarną. Do kategorii czynu stykowego expressis verbis odnosi się przepis art. 17 ust. 1 oraz art. 17 ust. 2 pkt 2-3 ustawy z 09.10.2009 r. o dyscyplinie wojskowej . Popełnienie przez żołnierza wojskowego przewinienia dyscyplinarnego, które jednocześnie realizuje znamiona przestępstwa penalizowanego w k.k., daje możliwość podwójnego (tj. karnego i dyscyplinarnego) ukarania żołnierza za de facto ten sam czyn. Dlatego zastanowić się trzeba, czy taka praktyka czyni zadość konstytucyjnej zasadzie ne bis in idem (zakazującej ponownego karania osoby za ten sam czyn), czy też może wręcz przeciwnie ‒ praktyka ta godzi w standardy konstytucyjne. Analiza doko-nana w niniejszym artykule jest próbą udzielenia odpowiedzi na to pytanie. Rozważania mają cha-rakter dogmatyczno-historyczny przy zastosowaniu metody wykładni systemowej i językowej.